Zinvolle vragen van kinderen in coronatijd
‘Wanneer mag ik weer met mijn vriendjes spelen?’ Hoe ga je als leerkracht of ouder om met dit soort vragen van kinderen? Vragen die niet direct over onderwijs lijken te gaan…of toch wel? Deze blog gaat over het omgaan met vragen die de kern raken.
Uit de praktijk: een leerkracht belt nu iedere week met ‘haar’ kinderen. Wat merkt ze? De kinderen vragen niet naar de uitkomst van hun rekensom, naar wat er in de leerboekjes staat. Kinderen vragen wanneer ze weer gewoon samen kunnen spelen. Ze werd zich bewust: de school is een leef-gemeenschap. Niet alleen een leer-gemeenschap.
Deze onwerkelijke wereld maakt dat we ons verwonderen over het vanzelfsprekende. Dat wat vanzelfsprekend was, is bijzonder geworden. Dat wat bijzonder was, is normaal aan het worden. De wereld staat op z’n kop. Dat roept vragen op. Vragen bij volwassenen, vragen bij kinderen.
Bij het ene kind meer dan bij het andere, ontstaan vragen naar zingeving. Kinderen ontdekken filosofische thema’s zoals vriendschap, tijd, en het leven. Deze onderzoeken ze door zich hardop af te vragen: kunnen we vrienden zijn op afstand? Mag ik me vervelen? Hoe kan het dat de tijd langzaam of snel lijkt te gaan? Waarom gaan er mensen dood?
Het helpt hen als ouders en leerkrachten hierop ingaan. Wij zijn het, als volwassenen, die met hen in gesprek kunnen gaan en vertrouwen mogen geven. Hun welbevinden staat in deze tijd voorop.
Maar hoe praat je met kinderen over vragen die je niet direct kunt beantwoorden? Hoe ga je om met hun hoop en vrees? Allereerst is het belangrijk om open te staan voor zulke vragen. Vraag naar de intentie van de vraag (hoe kom je hierbij? Wat heb je gezien en gehoord?). Erken hun vragen en onzekerheid, maar maak het niet groter dan het is. Neem ongegronde angst weg, geef aan wat je wel weet en baken zorgen af. Kinderen zijn veerkrachtig en stellen zich vaak flexibel op. Veel kinderen zijn gemakkelijk af te leiden. Het is wel belangrijk om het gesprek goed af te ronden en een concrete nieuwe stap te zetten. Ga bijvoorbeeld weer lekker spelen! Op die manier verwerken kinderen wat ze nu mee maken. Heb samen plezier en maak grapjes. Humor relativeert en is onmisbaar in deze tijd. Veel succes en plezier!Door Karen Faber en Frans Croonen (23 april, 2020) Karen Faber is identiteitsbegeleider bij SOL. SOL ondersteunt scholen bij zingevingsvragen van kinderen en medewerkers, door verhalen te delen, in gesprek te gaan met kinderen, symboliek te gebruiken, en rouwprocessen te begeleiden d.m.v. troostkoffers.
www.sol-identiteitsbegeleiders.nl
Frans Croonen is bureaumanager bij stichting Reflexief. Reflexief start in het najaar van 2020 met de opleiding ‘Identiteit, zingeving en burgerschap’ voor schoolleiders en leerkrachten in het primair onderwijs.
www.reflexief.nl